Tijdens het lezen van het interview in de AG van 24 maart met een secretaris-generaal van VWS veroorzaakte bovenmatig fronsen een lichte irritatie aan de wenkbrauwen. Wellicht is het door SG Bekker te berde gebrachte wat vertekend of al te summier in het artikel terecht gekomen, maar de algemene tendens bij het ministerie lijkt te zijn: Wij doen niets, u zoekt het maar uit. Een paar citaten:

- "Je kunt ziekenhuizen wel dwingen een ICT-beleidsplan op te stellen, maar dan moeten wij die plannen weer beoordelen".

- "Als ministerie trek je van nature altijd verwijten aan. Dat is ook een beetje onze rol".

- "Internet breekt systemen open, ook de landsgrenzen. … Het is erg moeilijk daarover beleid te maken".

En zo staat er nog veel meer dat de indruk wekt dat men bij VWS zich bij voorkeur niet bemoeit met de gang van zaken. Je vraagt je af waarvoor dan zo'n duurbetaalde SG is aangesteld. Het algemeen belang schreeuwt om standaarden en aan een minimum aan voorschriften. De uitvoering ervan kan aan de markt worden overgelaten. En in de zorg lijkt me de eerste stap om een UPI voor te schrijven. Wat is daar nu voor moeilijks aan ? Snap ik iets niet wellicht ? Misschien zit het probleem wel in het poldermodel, waarin iedere belangengroep moet instemmen met elke scheet en er dus niets wezenlijks tot stand komt. Er was een Napoleon voor nodig om het metrieke stelsel en de Burgerlijke Stand in te voeren. Dat is ook de rol die ik als burger van de overheid verwacht als het poldermodel het laat afweten. Zoals het ook nooit had mogen gebeuren dat er in de praktijk nog maar 1 leverancier voor PC-bestuurssytemen is in dit land, die haar product ook nog eens mag koppelverkopen met een voorgeschreven bedieningsvlak. Standaarden dienen het algemeen belang en ze behoren aan het publieke domein en zouden niet mogen worden geëxploiteerd door marktpartijen.

Wat mijn deur naar Bekker dicht deed was zijn uitspraak "Ik zou me als patiënt zeer ongemakkelijk voelen over de wijze waarop patiëntgegevens momenteel worden opgeslagen". Op zo'n moment brul ik vanchter mijn krant "Doe er dan wat aan! Voor zulke zaken houden we een overheid in stand .".

Ik heb nog steeds niet mogen ervaren dat het terugtreden van de overheid in allerlei sectoren van de samenleving tot verbetering van het dienstenaanbod heeft geleid. En zeker niet in de zorg, zoals we bijna dagelijks uit de media kunnen vernemen. Elk terrein waarop de overheid terug treedt wordt veroverd door door de cowboys van het marktdenken en als de rook eenmaal is opgetrokken blijkt de koek te zijn verdeeld tussen een gering aantal partijen die verder naar believen hun wil kunnen opleggen. Pas dan komt de overheid tot de ontdekking dat het kalf is verdronken en dempt de put. Het algemeen belang was beter af geweest als ze al in een vroeger stadium wat richting in de chaos had proberen te geven.

Max Schulte

Enschede, 1 april 2000