Maarssen, 24 juli 1996
Recent waren we op bezoek bij een Franse vriendin die jaren in Nederland heeft gewoond. Het gesprek kwam op etenswaren en we gingen driftig zoeken in de meegebrachte Prisma-woordenboeken van de lagere school. Helaas, helaas, vrijwel niets konden we terugvinden. De irritatie liep zo hoog op dat we de boeken ter plaatse maar hebben gedumpt. We hadden thuis immers Van Dale nog.
Thuisgekomen bleek uw woordenboek niet beter dan die rommel-boekjes die we net hadden weggegooid. U pronkt op de flappen met allerhande hooggeleerde koekenbakkers die uw woordenboeken hebben samengesteld, maar is het nooit in uw hoofd opgekomen om eens iemand met wat praktische ervaring te vragen zijn kennis ter beshikking te stellen ? Wat weet zo'n academische kokosnoot nu van bruine bonen ? Enkele voorbeelden:
- voor 'bruine bonen' geeft u 'haricots rouges'. Dit is onjuist. Ik weet niet wat het wel is, maar 'haricots rouges' zijn beslist geen bruine bonen. Vreet maar eens een blikje leeg.
- voor 'sperciebonen' geeft u 'haricots verts'. Ook onjuist. 'Haricots verts' zijn ongetwijfeld een nauwverwante peul, maar toch anders. Omgekeerd klopt dus ook niet.
- voor andijvie geeft u 'chicorée', maar op een blik 'chicorée endive' in de supermarkt staat een plaatje van 'witlof'.
Volgens onze vriendin bestaat andijvie niet in Frankrijk. Ze had het er nog nooit gezien.
Over boerekool, schorseneren, raapstelen en knolselderij zullen we het verder maar niet hebben. Evenmin over vruchten, vlees, bomen en planten, vogels en vissen, insecten en slangen en wat een mens zoal om zich heen ziet als hij op vakantie is en er een buitenlands woord voor zoekt. Met Van Dale komt hij niet verder.
Als er geen goede vertaling voor te vinden is, omdat het betreffende produkt niet of nauwelijks voorkomt, geef dan in geen geval een foute vertaling. Geef een omschrijving of zeg gewoon dat het gevraagde in het betreffende taalgebied niet voorkomt.
bonjour parapluie: Max Schulte